Tag Archief van: Romaans

Brancion ****
De middeleeuwen in Zuid-Bourgondië

Brancion is een prachtig middeleeuwse dorp in het zuiden van Bourgondië. Het is geheel autovrij en heeft een groot kasteel en een machtige stadspoort.

Naast mooie huizen, een prachtige markthal en staatjes met een heerlijke sfeer staat er een zeer interessante kerk uit de twaalfde eeuw. Genoeg te zien om je een middag zoet te houden. Ook de innerlijke mens wordt hier goed bediend want er zijn genoeg tentjes voor een hapje en een drankje.

Soms kom je dorpen in Frankrijk tegen waarbij je je afvraagt waarom het geen ‘Plus Beaux Village de France’ is, Brancion is er zo eentje. Het dorp is volledig autovrij, heeft een prachtige poort, een imposant kasteel en een mooi kerkje. De oude markthal middel in het dorp maakt het plaatje compleet.

Brancion

Rating:

4 van 5 sterren (?)

Zeker zien:

- Kasteel
- Kerk
- Markthal

Locatie:

open in maps

Locatie:

Open in maps

 

De poort van het dorp Bracion met het kasteel in Bourgondië.

Een kloeke poort geeft toegang tot het dorp, rechts staat het kasteel.

Brancion ligt in het departement Saône-et-Loire tussen Tournus en Cluny. Wij kwamen het bij toeval langs tijdens één van onze zwerftochten met de auto. Het was bijzonder warm, ver boven de 35 graden, maar lieten ons toch verleiden door het bord ‘Site Médieval de Brancion’. Je kunt niet eeuwig in de airco van de auto blijven zitten en dus besloten we het dorp te bezoeken.

We parkeerden even buiten het dorp dat vanaf de parkeerplaats niet is te zien. Na een korte wandeling verscheen een prachtige poort met daar achter een kloek kasteel. Dit dorp zou wel eens veel mooier kunnen zijn dan we hadden gedacht.

Strategische ligging

Brancion ligt op de punt van een bergkam met aan drie kanten steile rotswanden waardoor het uitstekend te verdedigen is. De poort is één van de weinige plekken die voor de aanvallers bereikbaar is. Met een paar man houd je hier een flink leger heel lang tegen.

Achter de poort staat het kasteel waarvan het oudste deel in de tiende eeuw is gebouwd door de heren van Brancion. Deze lokale machthebbers maakten graag ruzie met de buren en met name met de abdijen van Tournus en het machtige en rijke Cluny.

Kasteel

Uiteindelijk zorgde een mislukte kruistocht en de financiële gevolgen hiervan ervoor dat Brancion moest worden teruggegeven aan de leenheer; de Hertog van Bourgondië en die hield het ook maar.

Niemand minder dan Filips de Stoute nam het kasteel later in de veertiende eeuw onder handen en breidde het uit met een woongedeelte. Helaas is juist dit deel tijdens de godsdienstoorlogen in de zestiende eeuw bijna compleet verwoest zodat nu het deel uit de dertiende eeuw kasteel er nog staat.

Galliërs

Hoewel het kasteel het oudste gebouw van het dorp is werd deze plek al eerder bewoond. In de buurt van het kasteel zijn tijdens opgravingen aanwijzingen gevonden dat hier een Keltische (Gallische) dorp heeft gestaan.

Het zou heel goed kunnen dat nadat de Romeinen dit gebied veroverden en de interne vrede waarborgden de strategische ligging van minder belang werd en het dorp werd verlaten. Na de val van het Romeinse Rijk en de chaos die daarop volgde werd de plek weer aantrekkelijk voor bewoning omdat het goed verdedigbaar was.

Het kasteel is in een uitstekende staat en is voor een bescheiden bedrag te bezoeken. Dat is een aanrader want naast fraaie kamers is het uitzicht vanaf het donjon bijzonder mooi. Wij hebben het niet gezien omdat we laat in de middag arriveerden en het kasteel net de deuren sloot.

Markthal uit de veertiende eeuw

Gelukkig is er voldoende te zien in het dorp en we hoeven ons niet te vervelen. Een wandeling door de prachtige straatjes is een aangename bezigheid. Bijzonder is de markthal uit de veertiende eeuw die nog steeds wordt gebruikt om regionale producten te verkopen.

De ingang van de markthal in Brancion in Bourgondië, Frankrijk

De markthal is zes eeuwen oud maar wordt nog gewoon gebruikt waarvoor het is gebouwd.

Natuurlijk inspecteren we de kerk. Deze staat niet in het centrum maar een aan de zijkant op een plek met een prachtige uitzicht op het landschap. Bij helder weer is zie je hier de toppen van de Morvan met daarvoor een heuvelachtig landschap waar de rivieren, beekjes en wegen hun weg vinden. Ik mis alleen een treintje dit het panorama doorkruist, maar je kan niet alles hebben.

Romaans luilekkerland

Elk dorp of gehucht heeft hier een Romaanse kerk die één nog mooier dan de ander. Nu is er geen gebrek aan kerkjes in Frankrijk maar de kwaliteit in dit gebied is opmerkelijk hoog. Maar niet alleen de kwaliteit is hoog, het zijn er ook veel; volgens een bordje in het dorp zijn het er in totaal 128.

Uitzicht op het prachtige landschap bij Brancion in het zuiden van Bourgondië

Vanaf de voorkant van de kerk heb je een prachtig uitzicht op het landschap van Zuid Bourgondië.

Deze architectonische rijkdom heeft te maken met de aanwezigheid van de abdij Cluny in de buurt. In de middeleeuwen was dit het grootste, rijkste en machtigste van Europa. Met de bouw van al deze fraaie kerken liet de abt van het klooster zijn macht zien.

Kerk uit de twaalfde eeuw

De kerk van Brancion is bescheiden maar interessant. Het stamt uit de twaalfde eeuw en is niet verrassend van het model Romaans. Binnen is het door het ontbreken van grote ramen donker en moeten onze ogen even wennen. Voor de liefhebber van Middeleeuwse kunst is het hier feest want op de muren zijn prachtige fresco’s te bewonderen.

Deze stammen uit de dertiende eeuw en zijn in opdracht van de Hertog zelf gemaakt. Ik verbaas mij er altijd over dat dit soort kunstschatten gewoon in het openbaar te zien zijn. Er was helemaal niemand in het kerkje tijdens ons bezoek en het is heel bijzonder dat je zo alleen bij zulke oude en mooie fresco’s kan zijn. Neem je tijd om ze te wonderen.

Naast de kerk is een soort van heemtuin aangelegd. Het is een aangename plek waar in de schaduw van de bomen een aantal bedden zijn gemaakt met daarin inheemse planten. Het is zeker niet een botanisch wonder maar wel een goede plek voor een picknick.

Vanaf Brancion starten verschillende wandelroutes en ondanks de klim kan je hier ook goed fietsen. De streek staat bekend om zijn fietsroutes waarvan die langs de Saône de bekendste is. en het eerste Franse fietspad werd ook hier niet ver vandaan geopend.

Video van Brancion

Beelden van Brancion

E-Magazine Bourgondië

In bezit een ereader of tablet? Download dan het E-Magazine over Bourgondië. Deze lees lekker je op je vakantieadres en ontdek je mooiste dorpen en leukste plekken.


Downloaden doe je hier >>

Kaart van Brancion en omgeving


Les plus beaux villages de France
weergeven op een grotere kaart

Abdij van Jumièges: de mooiste ruïne van Normandië ***

Het Normandische klooster werd in 1795 verkocht waarbij de eigenaar direct begon met de sloop van complex. In 1802 werd het opnieuw verkocht aan een particulier die de kerk te lijf ging met explosieven om vervolgens het puin te verkopen als steen. Dit was echter niet de eerste keer maar al de derde keer dat dit klooster werd verwoest maar daarover later meer.

Romantiek

Pas rond 1830 drong het besef door dat de abdij historische waarde had. De sloop werd gestopt en er werden plannen gemaakt voor herstel. Hiervan kwam echter weinig van terecht en toen het in 1852 wederom verkocht werd zitten we midden in de hoog romantiek en dus kregen de gebouwen een hele andere rol.

De toren van de abdijkerk van Jumieges in Frankrijk

De torens van de abdijkerk zijn nog redelijk in tact.

De ruïne paste namelijk perfect in de leefwereld van de romantici waarin gevoel, geloof, middeleeuwen en natuur belangrijk zijn. Al deze zaken kwamen samen in de ruïne en er zal hier menig dichter bij het licht van de volle maan een traantje hebben weggepinkt terwijl hij zijn fijn besnaarde gevoel op papier zette.

Bijna al de gedichten uit deze periode zijn verdwenen en dat is misschien maar goed ook. Maar het gevoel van drama en sentiment dat in het midden van de negentiende eeuw zo belangrijk was is nooit verdwenen en zijn ook ons in de eenentwintigste eeuw niet vreemd. Het is precies dit gevoel dat ook voor ons de ruïne nog zo aantrekkelijk maakt.

Gevoel voor drama

Natuurlijk is het razend interessant om te zien hoe in de middeleeuwen zo’n groot gebouw werd gemaakt en met een beetje kennis en fantasie kan je je voorstellen hoe de monniken hier eeuwen hebben geleefd en gewerkt. Maar als je dat echt wilt weten dan zijn er in Frankrijk wel betere plekken te vinden. Er zijn genoeg kloosters die bijna helemaal in tact zijn en er zijn ook nog genoeg abdijen te vinden die nog bewoond worden en waar je zelfs voor een tijdje in retraite kan.

De sint Petruskerk van de abdij van Jumieges in Normandië, Frankrijk

De abdij omvat twee kerken waarvan deze, de Sint Petrus kerk, de oudste is. Deze kerk was alleen voor monniken toegankelijk en voor het grootste deel gebouwd in de veertiende eeuw. Er zijn echter nog muren en details die stammen uit de Karolingische tijd en dat is de zevende en achtste eeuw.

Het klooster van Jumièges roept een gevoel op dat dieper in ons ligt en dat meer met ons dan met het verleden te maken heeft. Aan de ene kant is de schoonheid van de oorspronkelijke gebouwen nog goed te zien maar juist omdat het voor een groot deel in puin ligt confronteert het ons met de vergankelijkheid.

Als je daar rond loopt heb je het gevoel dat je in het decor van een videoclip uit de jaren tachtig terecht bent gekomen of die van de slotscène van Game of Thrones of een Marvelfilm. Het is allemaal invulling en projectie van wat we kennen uit onze eigen cultuur. En dat is eigenlijk wel heel erg lekker om zo in je eigen fantasie op te gaan.

Als mens begrijp ik dat heel goed maar als historicus ben ik hier natuurlijk niet per se een voorstander van en daarom volgt nu het beknopte historische verhaal van Jumièges voordat het verwoest werd in door de revolutionairen.

Vikingen

Het klooster werd in de zevende eeuw gesticht en dat was de tijd van Karel de Grote die na eeuwen van chaos voor een zekere eenheid in West-Europa zorgde. Het klooster vormde samen met andere kloosters in Normandië een netwerk dat naast religieuze zaken ook economische taken zoals landbouw ontwikkelde.

Bogen van het schip van de abdijkerk van Jumièges in Normandië

Romaanse bogen van het schip van de grote kerk.

De rijkdom van de kloosters trok echter de aandacht van allerlei tuig en daar had je nogal wat van in die tijd. Vooral het zeevarende volkje uit Scandinavië wisten de rijke kloosters zonder serieuze vorm van verdediging wel te waarderen. In de achtste eeuw werd het klooster meerdere keren geplunderd en werd het voor de eerste keer verwoest.

Herstel

Nadat Normandië was vergeven aan de Noormannen waren het opvallend genoeg de nazaten van deze eerste plunderaars die boel vanaf ongeveer 950 herbouwde en het klooster verder uitbreidde. Dit was het begin van een ongekende bloeiperiode. Tijdens de middeleeuwen ontwikkelde Jumièges zich vooral als een kenniscentrum met een zeer goede en uitgebreide bibliotheek. Hier werden vele boeken overgeschreven en natuurlijk ook gelezen. Veel professoren van de universiteit van Parijs kwamen hier vandaan en dat zegt iets over de grote invloed van de abdij.

In de loop van de middeleeuwen ontwikkelde de abdij zich naast een cultureel centrum ook als economische macht.  Al zullen we zien dat het één het ander ook versterkte. Het begon met het verbouwen van de vruchtbare riviergrond in de onmiddellijke omgeving van het klooster. Hieruit ontstond een organisatie met onder andere een vissersvloot en een uitgebreid handelsnetwerk dat producten als wijn, kaas en zout naar bijvoorbeeld Engeland exporteerde.

Bedevaartsoort

Maar ook aan de religieuze kant werd goed verdient. In de veertiende eeuw kwam het in bezit van een rib van de Saint Philibert, de stichter van de abdij. Dit trok flink wat pelgrims en dat bekende een dat de kassa flink bleef rinkelen. We weten zelfs precies hoeveel de kassa bleef rinkelen omdat de administratie uit 1338 bewaard is gebleven. Hier staat dat meer dan de helft van de inkomsten kwam uit het gastenverblijf van het klooster.

De abdij van Jumières gezien vanaf de tuin.

Het kloostercomplex gezien vanaf de tuin. De tuin bestaat uit twee grote velden met daarom heen een muur.

In dat jaar boekte het klooster een omzet van 7672 pond terwijl er 7044 pond werd uitgegeven. Dat is een winst van 628 pond of wel een dikke acht procent. Niet slecht voor een religieuze instelling.

Hugenoten plunderen de boel

In de zestiende eeuw ging het echter weer fout en werd de abdij voor een tweede keer verwoest. Dit keer waren het de Hugenoten die tijdens de godsdienstoorlogen van zestiende eeuw het op het klooster hadden voorzien. De monniken zagen de bui al hangen en verlieten de gebouwen voordat de plundering begon. De Hugenoten gingen flink te keer en vernietigde alle beelden, relieken en alle boeken en daarmee zo’n beetje alles wat er kapot kon gaan.

Slechts een handjevol monniken keerde een jaar later terug en begonnen met het herstel. Hoewel er hard werd gewerkt en er steun van de koning kwam zou het complex nooit meer de grandeur hebben als het in de late middeleeuwen had.

Aan het einde van de achttiende eeuw barstte de Revolutie in Frankrijk los en werd het klooster voor de derde en voorlopig laatste keer verwoest.

Bezoek

Als je in de buurt van Rouen bent en dan een bezoek aan de Abdij van Jumièges een heel leuk uitje. Je hoeft niet zo veel van geschiedenis te weten om je hier een tijdje te vermaken. Je moet wel een heel ongevoelig persoon zijn om de dramatiek van deze plek niet op te merken.

Naast de abdij en de kerk omvat het complex nog een ambtswoning van de abt en een tuin. Helaas was er de woning niet open tijdens ons bezoek. De tuin was aardig maar was niet echt heel erg onderhouden. Dat hoeft natuurlijk ook niet maar ik vond hem niet bijzonder.

App

Tot slot is er nog een app die je kan downloaden die het melden van de moeite waard is. Het betreft een argued reality applicatie en dat wil zeggen dat je camera van je mobiel, of tablet, een kijkje kan nemen in hoe het er allemaal in het verleden uit zag. Daarnaast omvat het natuurlijk meer informatie over de geschiedenis van de plek. Ik heb er even mee gespeeld maar al snel besloten dat ik het leuker vond om niet door een schermpje te kijken. Daarbij wilde mijn mobiel niet echt meewerken.

Toch kan ik de app aanraden want het geeft een hoop informatie en is best leuk. Bij voorkeur even thuis over de WiFi downloaden want hij is redelijk groot.

Je kan hier de app downloaden voor Android of voor iOS.

Abbaye de Sénanque: het mooiste klooster van Frankrijk *****

Abbaye de Sénanque in de Vaucluse bij Gordes

Het kloostercomplex doemt in één keer op als je de binnenweg vanuit Gordes neemt.

Maar goed dat geldt niet voor dit klooster. Wij zijn er vaak geweest en elke keer keer word ik weer heel blij. De combinatie van het ruige landschap, de droge natuur, de lavendeltuinen en de Romaanse architectuur maakt mij iedere keer weer vrolijk en gelukkig.

Alleen de weg naar het klooster is al een feestje. Vanaf Gordes heb je het mooiste uitzicht op de abdij maar ik vind de weg (D4 en dan D177) vanuit Venasque eigenlijk mooier. Hier rij je door een mooie nauwe kloof en zo krijg je een beetje het gevoel dat je naar een verborgen plek gaat en dat maakt het extra speciaal.

Cisterciënzer klooster

Sénanque is een cisterciënzer klooster en die liggen altijd afgelegen. Dat is geen toeval en het ligt zelfs aan de basis van orde die in elfde eeuw is opgericht. De orde was een reactie op de Benedictijnse kloosters die door succes zich steeds minder richtte op hun geestelijke taken. De cisterciënzers wijzen alle luxe en welvaart af en leven zoveel mogelijk in eenzaamheid. Zo, is het idee, leef je een leven dat het meest lijkt op die van Jezus.

De cisterciënzers kloosters die in de loop van de twaalfde eeuw werden gesticht zijn dus allemaal gebouwd op zogenaamde ‘woeste gronden’; een afgelegen plek en het liefst op grond waar landbouw niet makkelijk is. Deze eenvoudige en harde manier van leven is ook terug te vinden in de architectuur van de kloosters. De kerken en gebouwen van de cisterciënzers hebben bijna geen versieringen maar slechts duidelijke en eenvoudige vormen die samen met de natuurlijke omgeving bijna altijd voor een unieke sfeer zorgt. Het zijn daarom altijd fascinerende plekken. In Bourgondië is ligt bijvoorbeeld Fontenay, dat ook mooi in de natuur ligt.

Abbaye de Sénanque in de Provence is een Romaans klooster dat midden in de natuur ligt.

Het oudste gedeelte van de abdij is in de twaalfde eeuw gebouwd en heeft perfecte vormen en verhoudingen.

Voor de sfeer zit je wel goed bij de abdij van Sénanque. Het klooster ligt in een vallei waar ook de parkeerplaats is. Vanaf de parkeerplaats loop je vervolgens tussen de lavendelvelden. Nu ben ik er alleen in de zomer geweest maar met de kleuren en de geur van de bloemen, het silhouet van de bergen met op de achtergrond het klooster lijkt het alsof je in een ansichtkaart loopt. Zeker als het niet heel erg druk is, ’s morgens vroeg bijvoorbeeld, is het een heerlijke ervaring naar het klooster te lopen.

Er wonen nog altijd, of eigenlijk weer, monniken in het complex. Het zijn er niet heel veel maar het is toch mooi dat dit oude gebouw zijn oorspronkelijke functie terug heeft. Al moet ik er persoonlijk zelf niet aan denken om een monnik te zijn.

Bewogen verleden

De geschiedenis van het klooster is behoorlijk roerig met succes, tegenslag, hebzucht, verraad en moord en brand. Tegenwoordig zouden we er een reality soap van maken. Aan het begin van de twaalfde eeuw vestigden zich hier cisterciënzer monniken uit Mazan, leuk stadje trouwens, en dat blijkt een groot succes. De strenge leefregels inspireert veel gelovigen die zich aansluiten of doen een gift. Het klooster groeit snel en herbergt naast monniken ook lekenbroeders die voor de landbouw zorgen. Zo rond 1250 is Sénanque groot genoeg om een tweede klooster te stichten de Vivarais.

Probleem met succes

De rijkdom dat door het succes wordt vergaard is echter een probleem voor een cisterciënzers. Luxe is in strijd van met de strenge leefregels van de orde en dat was juist de reden om de orde op te richten. Het bloed kruipt echter toch waar het niet gaan kan en de bewoners van het klooster vervallen zo nu en dan in een decadent leventje.

Verwoesting

Het koor van de kloosterkerk van Sénanque

Het interieur van de kerk is net als de buitenkant uiterst sober uitgevoerd en doet zo recht aan de levenswijze van de cisterciënzer orde.

In de zestiende eeuw gaat het goed mis. In heel West-Europa was de religieuze spanning te snijden en ook in Frankrijk staat de boel op scherp. Katholieken en protestanten sloegen elkaar geregeld de hersenen in en ook Sénanque is niet aan dit geweld ontkomen. In 1554 plunderden de Waldenzen het klooster waarbij de boel grondig werd verwoest waarbij de geestelijken werden opgehangen. Zo ging dat toen.

Van dit bloedbad is het klooster eigenlijk nooit meer hersteld. Er gaan wel weer monniken wonen in de abdij maar het wordt er nooit meer zo druk. Aan het einde van de achttiende eeuw wonen er nog slechts twee broeders wanneer de Franse Revolutie uitbreekt. De revolutioneren nationaliseren al het kerkelijk eigendom en Sénanque wordt verkocht aan de hoogste beider. Gelukkig komt het complex in handen van iemand die de boel wil behouden en conserveren.

Halverwege de tweede helft van de negentiende eeuw komen de monniken weer terug en er wordt zelfs een nieuwe vleugel gebouwd. Maar de toekomst van het gebouw ligt niet in het religieuze en dat wordt pijnlijk duidelijk als in 1969 de vijf overgebleven monniken vertrekken. Ze kunnen het complex niet meer onderhouden. Er wordt een huurder gevonden die er een cultureel centrum van maakt. Het gebouw wordt opgeknapt, de tuin aangepakt en er worden concerten gegeven. Het wordt een succes en in 1988 komen zelfs weer de monniken wonen.

De mooiste

Ik vind het klooster van Sénanque één van de mooiste Romaanse bouwwerken en eigenlijk één van de mooiste gebouwen van Frankrijk. Het gebouw zelf, en dan met name het kerkje, is niet zo groot maar heeft perfecte verhoudingen. Daarbij hebben de bouwers gebruik gemaakt van eenvoudige vormen die we nog allemaal kennen uit ons wiskundeboek van de middelbare school. Deze hebben precies de goede grote en zijn vervolgens perfect op elkaar gestapeld. En dat is precies zoals de Romaanse bouwkunst bedoeld is.

Opvallend is dat versieringen niet te vinden zijn. Deze soberheid past heel goed bij de cisterciënzers want die orde schrijft een leven zonder luxe en genot voor. Uitzondering hierop is het kloosterhof waarvan de kapitelen zijn versierd. Voor de monniken moet dit zo’n beetje de enige vorm van entertainment zijn geweest, verder was het vroeg opstaan, hard werken, studeren en vooral veel bidden. Zelf het eten mocht niet te veel vreugde opleveren. Iets wat je je bijna niet kan voorstellen in de huidige Franse cultuur.

Ik weet dat de titel van dit artikel een pretentieus is maar ik wat ik heb gezien van Frankrijk is Sénanque een magische plek waar de eerlijkheid van de Romaanse bouwkunst perfect past in de prachtige omgeving. Als je in de buurt bent moet je jezelf niet te kort doen en deze bijzondere plek bezoeken.

Huis met terrasje in het dorp Blesle in de Auvergne, Frankrijk

Blesle: prachtige kerk in een vulkanische vallei ***

Het was de tweede helft van juli en het landschap was langzaam aan het bijkomen van de hitte die de hele dag had geregeerd. Wij parkeerden de auto aan het begin van het dorp waar voldoende parkeerplaatsen zijn. De airco van onze donkerblauwe Opel deed het de hele vakantie al niet en op een namiddag als deze gaf dat een extra dimensie het humor aan de net puberende achterban.

Na een wat aandringen liepen we het dorp in waar het in de schaduw van de huizen een aangenaam koel was. De hoofdstraat van Blesle is niet echt wat je noemt een drukke winkelstraat maar dat wil je ook niet in zo’n dorp. Het staat er wel lekker vol met mooie huizen en er hing een heerlijke slome sfeer waardoor je vanzelf langzamer gaat lopen.

Hutjes uit de ijzertijd

Het dorp is ooit ontstaan rondom een Benedictijnse abdij die is gesticht aan het einde van negende eeuw maar deze plek wordt al veel langer bewoond. Even ten noorden van Blesle, bij Chadecol, staan op een heuvel een aantal hutjes die zijn gebouwd zoals dat in de bronstijd normaal was. Dat is ongeveer 4.000 jaar geleden en hoewel ze lijken op de huisjes die ook in bij Gordes staan maar onderzoek heeft uitgewezen dat deze bouwsels uit de ijzertijd afkomstig zijn en dat maakt ze toch zeker de helft minder oud. Het is echter niet onwaarschijnlijk dat deze plek al veel langer werd bewoond.

Romeinen

Duidelijk is wel dat de huisjes na de komst van de Romeinen zijn verlaten. Het onderwerpen van Gallië was dan wel een gewelddadig klusje maar in de periode daarna heerste lang een interne vrede. Voor de inwoners van de nederzetting nabij Blesle was het daarom niet meer nodig om te wonen op een goed verdedigbare heuvel waar je de dagelijkse boodschappen allemaal naar boven moet slepen. En dus werd er massaal verhuist naar een beter gelegen plek langs het water in de vallei waar nu de kapel van Alagnon staat.

Op deze plek aan de oostkant van het huidige dorp zijn Gallo-Romeinse resten opgegraven en alles wijst erop dat hier tussen de eerste en derde eeuw de plek was om te wonen. Waarom deze plek precies is verlaten is niet bekend maar de chaos direct na de val van het Romeinse Rijk zal hier ongetwijfeld een rol heeft gespeeld.

Na de derde eeuw ging het licht uit in de omgeving van Blesle. De oude huizen die in de ijzertijd waren gebouwd werden waarschijnlijk gebruikt als schuilplaats voor herders maar feitelijk weten we niet heel veel over deze tijd. Tot de negende eeuw toen de Benedictijners hier een abdij stichten.

Benedictijnse abdij

De abdij was alleen voor vrouwen en is gesticht door Ermengarde van Auvergne. En dat is niet zomaar iemand, zeker in de negende eeuw. Ermengarde is één van de belangrijkste vrouwen van Frankrijk. Zij was de moeder van Willem de Vrome van Aquitanië die later in de tiende eeuw het machtige klooster van Cluny stichtte. Politiek en het geestelijk leven gingen hand in hand toendertijd en door het stichten van kloosters was een manier om je macht te laten gelden. In Blesle is dat goed te zien want de abdis was ook de heer van het gebied, of dame is dit geval.

De buitenkant van het koor van het kerkje in Blesle in Frankrijk

De abdijkerk staat dicht tegen de huizen aan.

Hoe dan ook bleek dit een goede zet want Blesle bloeide op en trok steeds meer mensen. Het succes trok ook de aandacht van de machtige baronnen van Mercoeur. Deze edellieden lieten het kaas niet van de brood eten en wilden graag ook delen in het succes van Blesle. Adel was voor het bestuur van het land, de kloosters moesten zich maar bemoeien met het zielenheil.

De heren besloten in de elfde eeuw dan ook doodleuk een vesting te bouwen in het dorp. Het donjon van deze vesting staat er nog altijd en je hem bezichtigen. Met de bouw van het kasteel begon een eeuwenlang conflict tussen de baronnen en de nonnen. De baron werd gesteund door de koning, de nonnen door de paus en zo kon de strijd eindeloos duren. Uiteindelijk kwam er een akkoord waarin de edelman de abdij en haar bezittingen beschermde.

Abdij kerk

Ondanks deze strijd kende het dorp tijdens de late middeleeuwen een goed tijd. Het inwonersaantal ging naar recordhoogte en de handel floreerde. Deze bloeiperiode is nog goed te zien in Blesle want naast de vesting en een aantal mooie huizen is er ook een prachtige kerk te bewonderen. Hij is gebouwd in Romaanse stijl en je moet hem een klein beetje zoeken. De kerk staat een beetje ingebouwd tussen de huizen in aan de zijkant van een pleintje dat ook niet heel opvallend is.

Eén van de kapelletjes van de kerk in Blesle heeft een hemelblauw plafond

De binnenkant van de kerk is in prachtige kleuren geverfd. Dat komt ons nu vreemd over maar in de middeleeuwen waren alle kerken zo.

Om de oude abdijkerk binnen te komen moet je vanaf de hoofdstraat door een steeg om de kerk heen lopen maar dat is absoluut de moeite waard. Het interieur is namelijk voor een groot deel nog gekleurd. Het plafond van het koor en de zijkapel zijn prachtig blauw geschilderd en dat geeft de kerk een hele aparte sfeer. Het koor omvat kapitelen van fabeldieren en andere bizarre voorstellingen.

Karolingisch

De linkerkant van de kerk is voor deel nog Karolingisch en ook hier zijn, als je goed kijkt, raadselachtige taferelen te vinden. Hier is ook een altaar van marmer dat zou zijn geschonken door de paus in de negende eeuw te bewonderen. Neem even de tijd om dit allemaal goed tot je te nemen. Bijzonder is ook de kerkschat die bestaat uit gewaden en een Maria op een troon uit de dertiende eeuw.

Na ons bezoek van deze bijzondere kerk schrokken we toch weer even van de hitte buiten. Zo’n kerk uit de dertiende eeuw is een koele oase zonder airco; duurzaam en je krijgt er bovendien geen droge keel van. Terwijl wij op een bankje naast de kerk aan de hoge temperatuur begonnen te wennen haalden de kinderen een ijsje bij de Alimentation op het pleintje. Ze kwamen terug met een twee dozen Magnums en die waren heerlijk.

Wandelen

In het dorp is het heerlijk wandelen en voor wie wat verder wil biedt de directe omgeving ook genoeg. Het landschap is gevormd door vulkanen en heeft een ondergrond van basalt. In de buurt van het dorp vind je dan ook de typische basalt orgels.