Sainte-Mere-Eglise ****
Het beroemdste Franse dorp in Amerika

Sainte Mere Eglise ligt midden op het schiereiland Cotentin in Normandië en was het eerste dorp in West-Europa dat in WO II werd bevrijd.  De gebeurtenissen op 6 juni 1944 toen Amerikaanse luchtlandingstroepen boven het dorp uit hun vliegtuigen sprongen maakt het dorp het beroemdste Franse dorp in Amerika. In Sainte Mere Eglise zijn ze deze helden niet vergeten, integendeel. Naast een interessant museum staat het dorp en de hele omgeving vol met monumenten zodat de bezoeker de geschiedenis van het dorp tijdens D-Day niet kan ontgaan.

Wie een beetje geïnteresseerd is in de Tweede Wereldoorlog heeft ongetwijfeld de film ‘The Longest Day‘ gezien. De scene die op mij een geweldige indruk heeft gemaakt speelde zich af in Sainte Mere Eglise.

Het is één van de grote Amerikaanse heldenverhalen uit de Tweede Wereldoorlog; John Steele bleef met zijn parachute aan de kerktoren hangen terwijl Duitse soldaten hun geweren leegschoten op de Amerikaanse parachutisten die uit de lucht kwamen vallen.

Sainte-Mere-Eglise

Rating:

4 van 5 sterren (?)

Zeker zien:

- Musée Airborne
- Kerk met parachutist
- Monument La Feire

Locatie:

open in maps

Locatie:

Open in maps
Sainte Mere Egilse nomandie kerk parachutist john steele

Het kerkje in Sainte Mere Eglise. Op de toren hangt een pop met een parachute als gedenkteken voor John Steele.

Hij werd in zijn voet geraakt en hield zich twee uur dood. Uiteindelijk werd hij door een Duitse soldaat van de toren gehaald hoewel hij die niet kon horen omdat hij al die tijd vlak naast de beierde klok had gehangen. Nu hangt er een pop aan de kerk om dit verhaal levend te houden. De film werd hier opgenomen, precies op de plek waar het gebeurd is.

Dé Amerikaanse held heeft dus niet in zijn eentje het halve Duitse leger verslagen of zoiets, maar iemand die heeft een slachting overleefd door zich dood te houden om vervolgens gevangen te worden genomen. Het is een typerend verhaal hoe het de Amerikanen op 6 juni 1944 is vergaan.  Terwijl de Britten en Canadezen vijftig kilometer verderop redelijk makkelijk de kust bestormden, kreeg het Amerikaanse leger het behoorlijk voor hun kiezen. Op één van de twee stranden, Omaha beach, liep de aanval bijna vast en hielden de commandanten er serieus rekening mee dat ze zich moesten terugtrekken. Uiteindelijk kwam het goed, al vielen er veel doden. Op het andere Amerikaanse strand, Utah Beach, verliep de aanval goed en werd het Duitse verzet binnen een paar uur gebroken.

Luchtlandingen

In deze sector lagen de problemen meer landinwaarts. Om de troepen die vanaf het strand zouden arriveren te beschermen tegen een Duitse tegenaanval werden in de nacht voor de aanval meer dan 23.000 luchtlandingstroepen boven Cotentin gedropt. Terwijl de Britse parachutisten precies op de plek landden waar ze zouden moeten landden en binnen een paar uur hun doelen bereikten, raakten de Amerikanen compleet verspreid over een groot gebied rondom Sainte Mere Eglise.

Sainte Mere Egilse nomandie kerk glas in lood

De glas in lood ramen zijn gemaakt na de oorlog en stellen de gevechten in het dorp voor.

In de film ‘The Longest Day’ en het tweede deel van de serie ‘Band of Brothers‘ wordt een goed beeld gegeven van de chaos van die nacht. Veel parachutisten verloren bij hun sprong hun uitrusting zodat sommige Europa begonnen te bevrijden met enkel een dolk. Wat een helden!

Een aantal van de parachutisten hadden de pech precies te landen op het dorpsplein waar de hele bevolking aanwezig was voor het blussen van een brand. Helaas waren daar ook veel Duitse soldaten aanwezig en die begonnen met prijsschieten op de neerkomende Amerikanen.

Ondanks de chaos wisten veel Amerikanen zich te organiseren en de aanval op het dorp te openen. De chaos die de Amerikanen er in  de eerste uren van maakten had als voordeel dat de Duitsers niet goed begrepen wat er gebeurde.


Vakantie bij Nederlanders in Normandië



Bekijk hier alle vakantieadressen >>

De kleine groepjes Amerikanen die van alle kanten aanvielen gaf de Duitse commandanten het idee dat ze met een veel groter leger te maken hadden. Hierdoor werd de verdediging niet goed georganiseerd waarvan de Amerikanen weer van profiteerden.

Ondanks een aantal puike staaltjes van krijgsmanskunst lukten het de parachutisten niet om Saint Mere Eglise vast in handen te krijgen. Dat lukte pas toen de tanks die op Utah Beach, zo’n 8 kilometer verderop, waren geland en op het toneel verschenen en daarmee was de slag om Saint Mere Eglise beslist.

Hechte band

De gebeurtenissen in de nacht van 6 juni 1944 heeft het dorp voorgoed veranderd. De bloedige strijd tegen de Duitsers zorgde voor een hechte band tussen de bevolking en de Amerikaanse soldaten, te meer omdat na de strijd in het dorp een veldhospitaal werd ingericht waar de gewonden van de Slag om Normandië, die tot augustus 1944 zou duren, werden verzorgd. Tevens werd er vlakbij het dorp binnen twee dagen na de invasie een klein vliegveld ingericht waar jachtvliegtuigen werden gestationeerd. Saint Mere Eglise kreeg zo een belangrijke rol in dit verhaal.

Na de oorlog werden in en rondom Sainte Mere Eglise op tal van plekken gedenktekens en monumenten opgericht. In 1961 werd op het dorpsplein opnames gemaakt voor de film ‘The Longest Day’. Mede door het succes van deze film werd Saint Mere Eglise bij het grote publiek in Amerika bekend. Het dorp werd zo het symbool voor Amerikaanse strijd tegen de Duitsers en daarmee een soort bedevaartsoord voor toeristen die zijn geïnteresseerd in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. En dat is het eigenlijk nu nog. Sainte Mere Eglise is tevens het vaste decor voor de herdenkingen van D-Day die eens in de zoveel jaar worden gehouden.

Wij bezochten het dorpje in Normandië in het begin van mei en toen was het al vrij druk met toeristen. Naast de gebruikelijke Fransen en Nederlanders troffen we hier veel Britten en Amerikanen aan. Alles in het dorp staat in het teken van de luchtlanding en dat is eigenlijk erg leuk. Zelfs de kerk ontkomt er niet aan. Deze was tijdens de gevechten behoorlijk beschadigd geraakt en moest dus na de oorlog worden gerestaureerd. In de kerk is een monument te vinden en een aantal bijzondere glas-in-lood ramen die de gebeurtenissen visualiseren.

Musée Airborne

Eén van de dingen die je niet mag overslaan is het Musée Airborne waarvan de ingang aan het kerkplein grenst. Je kan het niet missen. Je moet wel betalen om binnen te komen, maar de prijs is niet heel hoog en het is het waard. De interessante collectie omvat allerlei spullen die tijdens de landing werden gebruikt. Het museum omvat drie paviljoens waarvan er twee de vorm hebben van een parachute. Mooi of niet, het is ieder geval opvallend en passend. Het eerste gebouw herbergt een replica van een zweefvliegtuig waarmee de Amerikanen zijn geland in de buurt van het dorp.

Sainte Mere Egilse museum airborne waco zweefvliegtuig glider

In het museum is een replica van een Waco zweefvliegtuig te bewonderen zoals die werd gebruikt bij de luchtlandingen tijdens D-Day.

Het tweede gebouw is groter en daar vind je een C-47, ofwel een DC-3. Naast de vliegtuigen wordt het verhaal vertelt aan de hand van allerlei voorwerpen. Zo kan je er veel wapens bewonderen, maar leuker nog zijn de allerhande voorwerpen die de parachutisten bij zich hadden. Elke soldaat had onder andere een stapeltje geldbiljetten bij zich, een slof sigaretten maar ook een setje condooms. Ze waren dus ook voorbereid op een treffen met de Franse vrouwen.

‘Ervaar de landing’

Het derde gebouw is geopend in 2014 en daarin wordt op een hele andere manier de geschiedenis verteld. Hier ligt de nadruk op de ervaring en wordt je als bezoeker meegenomen in het avontuur van de Amerikanen. Bij binnenkomst stap je in een ‘vliegtuig’ en loop je als het ware door het verhaal heen. Door middel van geluids- en lichteffecten maak je het hele gevecht mee. Ik ben eigenlijk nooit voorstander van deze manier van tentoonstellen omdat het snel lullig overkomt. Maar hier was het anders en kon ik mij  goed inbeelden hoe het is geweest om boven bezet Frankrijk te worden gedropt. Knap gedaan door die Fransen.

Hoewel dit gebouw achteraan staat, zou ik iedereen aanraden om als eerste dit deel van het museum te bezoeken. Dan zit je direct goed in het verhaal en dat maakt de twee andere paviljoens interessanter.

Monumenten en gedenktekens

Sainte Mere Egilse parachutist iron mike la fiere

Het standbeeld ‘Iron Mike’ op de plek langs de rivier de Meredet waar de 82ste luchtlandingsdivisie slag leverde.

Als je alles wilt zien in Sainte Mere Eglise dan ben je wel meer dan een dag kwijt. Wij zaten in een gîte in Orglandes, twee dorpen verder en hebben veel in het gebied rondgereden. Het landschap is trouwens erg geschikt voor de fiets, maar die hadden wij niet bij ons. Langs elke weg of straat kom je wel een gedenkteken tegen. Het zijn er zoveel dat het niet te doen is om bij allemaal te stoppen, al zal de echte liefhebber dit wel doen.

Toch hebben we dat veel gedaan en twee hebben indruk gemaakt. De eerste kwamen we toevallig tegen en die bleek op de plek te staan waar een lange scene uit het tweede deel van ‘Band of Brothers‘ zich afspeelt. Met slechts een paar man wisten de Amerikanen een flink aantal Duitse kanonnen uit te schakelen die de landingstroepen op Utah beach aan het beschieten waren. Deze aanval geldt als een klassiek voorbeeld en is nog altijd vaste kost op de Amerikaanse Militaire academie.

Een ander monument die ik indrukwekkend vond staat bij een brug over het riviertje de Merderet langs de D15. Deze brug was de enige westelijke toegang tot Sainte Mere Eglise en vormde het doel van een Duitse tegenaanval. Dit gevecht staat bekend als de slag om La Feire en heeft drie dagen geduurd. Er staat nu een groot beeld van een Amerikaanse parachutist die ‘Iron Mike’ is gedoopt. Deze plek is al vaak het decor geweest van herdenkingen waarbij niet zelden de veteranen nog een keer uit een vliegtuig sprongen.

In Orglandes, voor een week ‘ons dorp’, is een grote oorlogsbegraafplaats. Niet van de geallieerden, maar van de Duitsers. Die liggen hier natuurlijk ook. Daar zijn we natuurlijk ook even gaan kijken en dat was indrukwekkend. Er liggen daar meer dan 10.000 Duitsers en al ben ik blij dat de Amerikanen en de Britten West-Europa hebben bevrijd, zijn dit natuurlijk ook 10.000 persoonlijke drama’s.

Video van Sainte-Mere-Eglise

Beelden van Sainte-Mere-Eglise

E-Magazine Cotentin

In bezit een ereader of tablet? Download dan het E-Magazine over de Cotentin. Deze lees lekker je op je vakantieadres en ontdek je mooiste dorpen en leukste plekken.


Downloaden doe je hier >>

Kaart van Sainte-Mere-Eglise en omgeving


Les plus beaux villages de France
weergeven op een grotere kaart
2 antwoorden
  1. Peter zegt:

    Op onze reis van Bretagne naar Normandië hebben we ook een dagje de tijd om de buurt van de oorlogsstranden te verkennen. Wat raadt u ons aan (gezin met 3 kinderen tussen 9 en 4)?

    Ik dacht een bezoek te brengen aan Sainte-Mère-Eglise en het Airborne museum en als er eventueel nog tijd is naar de Amerikaanse begraafplaats bij Saint Laurent te gaan.

    Beantwoorden
    • Rogier zegt:

      Sainte-Mère-Eglise is zeker een goed idee omdat daar het museum ook erg ‘leuk’ is. Met kinderen zou je ook kunnen kiezen voor Utah beach. Daar is ook een museum maar het is ook gewoon een strand. Mocht de energie van de kinderen even de andere kant op gaan kan je daar altijd de zwembroeken aantrekken.

      Beantwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *