Monflanquin ****

Bastide dorp op de grens van de Périgord

Monfanquin ligt precies tussen de Périgord en Guyenne en dat heeft de geschiedenis en het uiterlijk van het dorp voor een groot deel bepaald. Het dorp ligt op de heuvel Pech de Monflanquin en dat levert nu een mooi plaatje op maar de reden waarom het dorp juist daar ligt is een veel gewelddadiger; op een heuvel kan je een dorp goed verdedigen en dat was nodig ook.

Monflanquin ligt nu in een prachtig en vredig landschap en heeft een mooi plein met vakwerkhuizen. De huizen op het plein zijn uitgevoerd met een arcade, een kenmerkende bouwstijl in de Périgord die je bij veel pleintjes in dorpen in zuidwest Frankrijk tegenkomt.

Het geeft het plein een geheel eigen sfeer waarbij de arcaden er voor zorgen dat de ruimte wordt opgedeeld. Zeker als zoals in Monflanquin je lekker op het terras kan zitten onder de bogen geeft dat een intieme sfeer. Ook nabije de nabij gelegen dorpen Villerèal en Monpazier hebben zo’n plein, al zijn die wat kleiner.

De geschiedenis van Monflanquin gaat terug naar de dertiende eeuw toen het werd gesticht door broer van de Lodewijk de Heilige. Het dorp kende al snel een bloeiperiode die echter werd verstoord door het conflict tussen de Franse en Engelse koning in de veertiende eeuw.

Frankrijk was verdeeld tussen de twee vorsten waarbij het dorp precies op de grens lag. Het dorp wisselde nogal eens van ‘eigenaar’ maar behoorde voor de langste tijd van deze Honderdjarige Oorlog bij de Engelsen. De Engelse kroonprins, de Zwarte Prins, woonde hier zelfs een tijdje en zijn huis is er nog.

Bastide museum

Het zuidwesten van Frankrijk is het land van de Bastide dorpen en ze zijn er daar trots op. En dat is ook wel terecht want het zijn stuk voor stuk gezellige en unieke dorpen. Midden in het Monflaquin staat een regionaal museum over dit type dorp. Maar wat zijn het eigenlijk?

Ze zijn ontstaan in de late middeleeuwen en allemaal gesticht door een heer. Hiermee wilden de heren hun macht uitbreiden op zowel militair als economisch gebied. Een bastide dorp ligt dan ook op een strategisch plek maar was tevens een centrum van ambachten en handel.

Een dorp zonder mensen is natuurlijk helemaal niets. Om de mensen te bewegen om in zo’n dorp te wonen kregen de inwoners gedurende een periode privileges zoals vrijstelling van dienstplicht en belastingen. Dit was mede mogelijk omdat vanaf de twaalfde eeuw de bevolking van het westen van Europa ,en Frankrijk in het bijzonder, langzaam weer groeide.

Een bastide dorp kenmerkt zich door een strak stratenpatroon met een plein als centrum. Het doet meer denken aan een Romeinse legerplaats dan aan een chaotisch middeleeuws dorp. Maar dat heeft misschien meer te maken met ons idee van de middeleeuwen.

Middeleeuwse dagen

Het idee wat wij hebben over de middeleeuwen hebben zijn ook goed te zien aan de middeleeuwse feesten die overal in Frankrijk worden gehouden. Zo ook in Monflanquin en wij hadden het geluk dat dit feest precies werd gehouden in de week dat we hier waren.

En dat was eigenlijk heel erg leuk. Ik ben als historicus nog sceptisch over dit soort evenementen. Ik zie van alles dat niet klopt zoals kleding, kleuren, wapenrustingen en activiteiten en meldt dit ook voortdurend. Dit tot ergernis van mijn reisgenoten.

Maar het is natuurlijk helemaal niet de bedoeling om vanaf dit gezichtspunt middeleeuwse dagen te bekijken. Het is veel leuker om een beetje, niet te veel, mee te doen en te genieten hoe er wordt omgegaan met de geschiedenis. En dat heb ik dus in dit geval ook maar gedaan en dat beviel uitstekend.

In Monflanquin is het een meerdaags event waar duizenden mensen op af komen. De dagen voor de start vult het dorp zich langzaam met amateurs en semi-professionals die hun kunsten gaan tonen.

Op de dagen zelf staat er van alles op het programma; ridders met grote paarden die gaan ringsteken, grote groepen die in kleurrijke kleding met vlaggen zwaaien, dans, muziek, oude ambachten en heel veel eten.

Het eten is niet echt een aanrader van voor vegetariërs want er wordt vooral veel vlees geconsumeerd. Al vroeg in de ochtend worden op verschillende plekken in het dorp enorme barbecues opgestookt waarom complete zwijnen worden geroosterd. Obelix zou zich er thuis voelen.

De aanrader is de laatste avond waarbij de alle deelnemers een parade houden rond het centrale plein. Tijdens deze avond zijn er veel mensen op het plein, kan je er heerlijk eten en het nodige drinken. Helemaal leuk!